vrijdag, maart 31, 2006

RAPPORT BEVESTIGT ‘MENSALÃO’, MAAR SPAART LULA

SÃO PAULO, 31/03/2006 – Het voorlopige rapport van één van de parlementaire enquêtecommissies die het corruptieschandaal in het Braziliaanse politieke bestel onderzoeken, bevestigt dat de regeringspartij Partido dos Trabalhadores (PT) parlementariërs van de coalitie heeft omgekocht. Het rapport spaart echter de Braziliaanse president Luis Inácio Lula da Silva en acht niet bewezen dat hij betrokken of nalatig was in de ‘mensalão’ (grote maandelijkse), zoals het schandaal bekend is geworden in de Braziliaanse media.

Het corruptieschandaal barstte juni vorig jaar los toen het congreslid Roberto Jefferson aan de krant Folha de São Paulo verklaarde dat de PT parlementariërs maandelijks 30.000 Braziliaanse real (+/- 10.000 euro) betaalde in ruil voor steun in het congres. Jefferson kon het weten omdat hij zelf aan de ontvangende kant van de betaalstaat stond.

Toen de illegale geldoverdrachten niet meer ontkend konden worden, beweerde de PT bij monde van haar toenmalige penningmeester Delúbio Soarez dat het geld was bedoeld om ‘ongeboekte’ campagneschulden af te betalen, aldus het eufemisme voor het gebruik van illegale schaduwfondsen tijdens verkiezingscampagnes. De perceptie is dat het gebruik van schaduwfondsen minder erg is omdat nagenoeg alle Braziliaanse partijen hun verkiezingscampagnes op deze wijze financieren.

Het excuus ‘we deden wat iedereen deed’ is echter door het voorlopige rapport naar de prullenmand verwezen. De overdrachten waren wel degelijk bedoeld om de politieke steun van parlementariërs te kopen en de PT heeft daarvoor bovendien miljoenen afgeroomd van Braziliaanse staatsbedrijven en pensioenfondsen. Het rapport wijst José Dirceu, voormalig kabinetschef en rechterhand van president Lula, aan als de architect van het corruptieschema, maar laat in het midden of de president zelf van de corruptie in zijn eigen regering op de hoogte was.

De leden van de parlementaire enquêtecommissie moeten het rapport nog goedkeuren. Omdat er dit jaar presidentsverkiezingen zijn in Brazilië is het document zeer politiek beladen. Het is twijfelachtig of het rapport in zijn huidige vorm wordt goedgekeurd. De commissie is in tweeën gespleten. De leden van de oppositie willen niet dat Lula gespaard wordt in het eindrapport en de regeringspartijen vinden de conclusies zoals die er nu staan al veel te ver gaan.

woensdag, maart 29, 2006

LULA VERSTERKT POSITIIE CENTRALE BANK

SÃO PAULO, 29/03/2006 – De Braziliaanse president Luis Inácio Lula da Silva heeft besloten de positie van Henrique Meirelles, de president van de centrale bank, te versterken. Daarmee hoopt de president de rust terug te brengen in de markten, die turbulent reageren op het vertrek van de minister van financiën Antonio Palocci en onzeker zijn over het beleid van zijn vervanger, Guido Mantega. De president van de centrale bank rapporteert nu direct aan Lula en zal de facto de positie van een minister in de Braziliaanse regering bekleden. Juridisch had Meirelles die status al, maar onder Palocci rapporteerde de centrale bank aan het ministerie van financiën.

Hoewel de nieuwe minister van financiën bij zijn aantreden had gezegd dat hij het economisch beleid van zijn voorganger zou handhaven, liet Mantega enkele kritische noten doorsijpelen, vooral aan het adres van de centrale bank. Volgens Mantega heeft de centrale bank met de rente in 2005 zich in de dosis vergist en moet Brazilië een ‘beschaafde rentestand’ hebben.

dinsdag, maart 28, 2006

PALOCCI TREEDT AF

SÃO PAULO, 28/03/2006 – De Braziliaanse minister van financiën, Antonio Palocci, van de regering Luis Inácio Lula da Silva is gisteren afgetreden. Palocci’s positie was onhoudbaar geworden door steeds ernstigere verdenkingen aan zijn adres in een corruptieschandaal dat de regering Lula al bijna een jaar in zijn greep houdt. De aanleiding voor zijn val was zijn betrokkenheid bij de illegale breuk van het bankgeheim van een conciërge die een belastende getuigenis had afgelegd tegen de minister van financiën. Palocci wordt vervangen door Guido Mantega, de huidige president van de Braziliaanse ontwikkelingsbank BNDES.

Om de markten gerust te stellen, die Antonio Palocci zeer gunstig gezind waren, zei Mantega gisteren dat het economische beleid van de vertrekkende minister niet zal worden veranderd. Palocci is de architect van de conservatieve, economische politiek van president Lula, dat fiscale soberheid combineert met hoge rente’s. Mantega verklaarde dat het huidige economische beleid van Brazilië niet van de de ene of de andere minister is. “Dit is het beleid van president Lula”, aldus de nieuwe minister van Financiën.

Francenildo Costa, de conciërge die Palocci uiteindelijk de das om deed, beweerde de oud-minister van financiën verscheidene malen te hebben gezien in het zogenaamde ‘lobbyhuis’, een villa in de hoofdstad Brasilia waar bijeenkomsten werden gehouden tussen vertegenwoordigers van diverse belangengroepen en de minister. De bijeenkomsten zouden doorspekt zijn met geld, drank en vrouwen. In een parlementaire enquêtecommissie ontkende de minister ooit in het huis te zijn geweest.

Om de conciërge in diskrediet te brengen werden zijn bankgegevens aan de pers gelekt. Uit die gegevens bleek dat Francenildo grote sommen geld had ontvangen vlak voor zijn getuigenis. Maar de lek werkte averechts. Francenildo verklaarde dat het geld was gestort door zijn biologische vader en de regering werd ervan beschuldigd het staatsapparaat te hebben gebruikt tegen een individu van simpele oorsprongen die het had gewaagd te getuigen tegen de machtige Antonio Palocci.

Met de val van Palocci is de oorspronkelijke regering Lula, sinds het uitbreken van het corruptieschandaal, volledig ontmanteld. Eerder vertrok de politieke rechterhand van de president, kabinetschef José Dirceu. De herverkiezing van de president, iets wat halverwege 2005 nog als een formaliteit gold, staat inmiddels op losse schroeven.

vrijdag, maart 24, 2006

LULA OVERWEEGT VERVANGERS VOOR ZIJN TOPMINISTER

SÃO PAULO, 24/03/2006 – In het openbaar steunt Luis Inácio Lula da Silva zijn minister van Financiën, maar in privé-kringen weegt de Braziliaanse president inmiddels de namen van vervangers voor zijn belangrijkste man, Antonio Palocci. Dat staat vandaag in de krant Folha de São Paulo. De naam die het sterkst naar voren treedt is die van Guido Mantega, de brave directeur van de Braziliaanse ontwikkelingsbank BNDES. In dat geval “zal Lula de nieuwe minister van Financiën zijn”, tekent de belangrijkste Braziliaanse krant op uit de mond van een niet nader genoemde ‘minister’.

De positie van Antonio Palocci, de architect van het conservatieve economische beleid van de regering Lula, lijkt onhoudbaar te zijn geworden door steeds krachtigere verdenkingen van corruptie. De Braziliaanse oppositiepartijen, die vroeger de minister en zijn beleid altijd ondersteund hebben, vragen inmiddels luidkeels om het vertrek van de Palocci. Daarmee willen ze president Lula schaden voor de komende presidentsverkiezingen van Brazilië in oktober.

Als Palocci vertrekt, dan is de regering Lula in één jaar tijd volledig ontmanteld. Meteen na het uitbreken van het corruptieschandaal, dat het Braziliaanse politieke bestel nog steeds in zijn greep houdt, is de politieke arm van de regering afgesneden, toen Lula’s kabinetschef en politieke articulator José Dirceu moest aftreden. Nu dreigt ook de economische arm geamputeerd te worden. Of het hoofd het dan overleefd in de verkiezingen van oktober is maar de vraag.

donderdag, maart 23, 2006

BRAZILIË GROEIT AL TIEN JAAR ONDER HET GEMIDDELDE

SÃO PAULO, 23/03/2006 – De Braziliaanse economie groeit al sinds 1996 onder het wereldgemiddelde. Dat staat in een studie van de Braziliaanse Nationale Confederatie voor de Industrie (Confederação Nacional da Industria, CNI.) Sinds de tweede helft van de jaren negentig groeit het Bruto Nationaal Product (BNP) van Brazilië gemiddeld slechts 2,2%, een mager resultaat vergeleken met het cijfer voor de wereldeconomie, 3,8%. Het afnemende belang van de Braziliaanse economie in internationaal perspectief wordt pas echt duidelijk als de cumulatieve resultaten worden vergeleken. Terwijl de rest van de wereld de laatste tien jaar met 45,6% groeide, verwezenlijkte de Zuid Amerikaanse reus minder dan de helft van die groei, 22,4%.

De oorzaak voor de slechte prestatie van Brazilië is volgens de CNI het lage volume van investeringen in de economie. Terwijl in de opkomende Aziatische ontwikkelingslanden, zoals China en India, de investeringen gemiddeld 32,6% van het BNP bedragen, komt Brazilië niet verder dan 19,3%. De econoom João Siscú, verbonden aan de Federale Universiteit van Rio de Janeiro (UFRJ) geeft de volgende verklaring: “Investeringen van de private sector blijven uit omdat de rentestanden [Brazilië heeft de hoogste reeële rentestanden van de planeet, ALL] zo hoog zijn. Wanneer ondernemers moeten besluiten tussen het kopen van een fabriek of obligaties, kiezen de meeste voor het laatste, dat is veel winstgevender”.

Wanneer de ontwikkeling van het BNP per capita wordt vergeleken zijn de resultaten van Braziliaanse economie de laatste tien jaar ronduit droevig te noemen. Het inkomen per hoofd van de bevolking groeide gemiddeld met 0,7%. In dat ritme zal het de Brazilianen 100 jaar kosten om gemiddeld net zoveel te verdienen als de Portugezen. Zelfs Argentinië, dat begin deze eeuw door één van de zwaarste economische crises van haar geschiedenis is gegaan, slaagt erin een beter cijfer te produceren dan haar buurland: 0,9%. In vergelijking met China valt Brazilië volledig in het niet. De Aziatische reus zag de laatste tien jaar het BNP per capita groeien met het duizelingwekkende gemiddelde van 7,7%.

woensdag, maart 22, 2006

HAUSSE BRAZILIAANSE REAL TEN EINDE

SÃO PAULO, 22/03/2006 – De stormachtige vlucht van de Braziliaanse nationale munt, de real, ten opzichte van de dollar en de euro lijkt onderbroken. De dollar is de laatste drie dagen al 3,03% gestegen ten opzichte van de real en sloot gisteren op R$ 2,172. Een paar belangrijke factoren doen vermoeden dat het dit keer niet om een simpele fluctuatie gaat maar om een omkering van de trend.

Om te beginnen voert de Braziliaanse centrale bank een omgekeerde rentepolitiek dan haar tegenhangers in de VS en de Eurozone. Hoewel Brazilië nog steeds een exorbitant hoge rentestand hanteert (16,5%) is de verwachting dat de centrale bank op de korte en middenlange termijn niet zal tornen aan haar beleid van geleidelijke renteverlaging. Dit staat in tegenstelling tot wat in de ontwikkelde economieën gebeurt waar alle centrale bankiers besluiten om de financiële riem aan te trekken. De pessimistische toon gisteren van de president van de FED, Ben Bernanke, geeft een indicatie dat de periode van rentestijgingen in de VS niet ten einde is.

Bovendien doen er in Brazilië hardnekkige geruchten de ronde dat de centrale bank van plan is de regels voor valutahandel te veranderen om speculatieve bewegingen tegen te gaan. De geruchten winnen aan kracht omdat de centrale bank de laatste maand nauwelijks nog gebruik maakt van haar traditionele instrument voor beïnvloeding van de koers van de real, het kopen van dollars in de futuresmarkt. Volgens Luiz Roberto Monteiro van de Braziliaanse broker Souza Barros hebben veel instellingen in afwachting van de nieuwe regels hun posities in de Braziliaanse real volledig afgebouwd.

Of de daling van de Braziliaanse real ook op de lange termijn doorzet is echter maar de vraag. Het structurele handelsoverschot van de Braziliaanse economie veroorzaakt een permanente opwaartse druk. Bovendien kan de Braziliaanse centrale bank, die zelfs voor de standaarden van het metier conservatief is, zomaar besluiten om de rentes weer te doen stijgen als de inflatie in Brazilië dreigt op te lopen.

dinsdag, maart 21, 2006

PALOCCI WANKELT

SÃO PAULO, 21/03/2006 – De positie van de Braziliaanse minister van financiën Antonio Palocci lijkt onhoudbaar te zijn geworden. De minister is al maanden het doelwit van ernstige beschuldigingen in een corruptieschandaal dat de Braziliaanse regering sinds mei vorig jaar verlamt. De druppel die de emmer doet overlopen is de illegale breuk van het bankgeheim van een belangrijke getuige tegen Palocci.

De conciërge Francenildo Costa getuigde vorige week aan een parlementaire enquêtecommissie die het corruptieschandaal onderzoekt, dat hij de minister van Financiën diverse malen heeft gesignaleerd in het zogenoemde ‘lobbyhuis’. Direct na zijn getuigenis, die op bevel van het hooggerechtshof is onderbroken, zijn de bankgegevens van de conciërge gelekt aan de pers. Uit die gegevens blijkt dat Francenildo 38 duizend Braziliaanse real heeft ontvangen sinds begin dit jaar, waarmee de indruk wordt gewekt dat hij voor zijn getuigenis is betaald. De concierge verklaart echter dat het geld is gestort door zijn vader.

De hand van Palocci doemt op achter de lek. De federale bank Caixa Econômica Federal, waar de rekeningen van de conciërge lopen, valt direct onder het ministerie van Financiën.

In het lobbyhuis, een luxuese villa in de hoofdstad Brasilia, zouden bijeenkomsten worden georganiseerd tussen de minister en vertegenwoordigers van diverse belangengroepen. De bijeenkomsten spreken tot de Braziliaanse verbeelding omdat ze doorspekt zouden zijn met geld, drank en vrouwen. Palocci ontkent bij hoog en laag ooit in het huis te zijn geweest, maar inmiddels zijn al diverse getuigen naar voren getreden die het tegendeel beweren. Volgens Francenildo noemde iedereen in het huis de minister ‘chefe’, of baas.

De verdenkingen rondom het ‘lobbyhuis’ versterken het beeld dat Palocci tenminste sinds zijn tijd als burgemeester van de stad Riberão Preto betrokken is bij verschillende corruptiepraktijken. Zijn voormalige assistent (of handlanger) Rogério Buratti heeft al verklaard dat Palocci in zijn burgemeesterschap maandelijks smeergeld ontving van het vuilnisverwerkingsbedrijf Leão e Leão in ruil voor licenties.

maandag, maart 20, 2006

EXPORT BRAZILIË GROEIT ONDANKS STERKE REAL

SÃO PAULO, 20/03/2006 – De export van goederen en diensten in Brazilië is in 2005 met 22,6% gegroeid, ondanks het feit dat de nationale munt, de Braziliaanse real, sterk in waarde is gestegen. In mondiaal perspectief neemt Brazilië de 13de plaats in van de sterkst groeiende exporteconomieën.

De Braziliaanse economie toont zich daarmee veel weerbaarder dan veel analisten hadden voorspeld. De hoge koers van de Braziliaanse real deed economen wijzen op het risico van desindustrialisatie door de eroderende concurrentiepositie van Braziliaanse industriële goederen. In 2005 kan dat proces in ieder geval nog niet gesignaleerd worden.

Voor Claudio Vaz, voorzitter van het Centrum voor Industrieën van de Staat São Paulo (CIESP), is de intrede van de ‘Hollandse ziekte’ in de Braziliaanse economie echter slechts een kwestie van tijd als de koers van de nationale munt op het huidige niveau blijft. Braziliaanse bedrijven hadden in 2005 nog export contracten lopen, argumenteert Vaz. Met de hoge koers van de real is het maar de vraag of deze contracten vernieuwd worden. “Brazilië verliest al investeringen in exportproducten”, aldus Paz.

zondag, maart 19, 2006

ALCKMIN MAAKT SPRONG IN DE PEILINGEN

SÃO PAULO, 19/03/2006 – Het einde van de besluiteloosheid binnen de belangrijkste Braziliaanse oppositiepartij PSDB, heeft onmiddellijk resultaat opgeleverd. Één week nadat de partij na maanden kibbelen definitief heeft gekozen voor Geraldo Alckmin als haar presidentskandidaat, maakt de gouverneur van de staat São Paulo een flinke sprong in de peilingen voor de presidentsverkiezingen van Brazilië in 2006.

De gouverneur kan volgens de meting van het instituut Datafolha nu rekenen op 26% van de stemmen in de eerste ronde. Dat is nog steeds veel minder dan zijn tegenstander, de zittende president Luis Inácio Lula da Silva, die kan rekenen op 42% van de stemmen. Het is echter een flinke verbetering ten opzichte van zijn score een maand geleden, toen Alckmin slechts 20% van de stemmen kreeg. Nog belangrijker is wellicht het feit dat Lula voor het eerst in drie maanden geen winst maakt in de peilingen, maar zelfs licht achteruit gaat. Vorige maand kon de Braziliaanse president immers nog rekenen op 43% van de stemmen.

De oorzaak voor Alckmin’s sprong ligt voor de hand. Voor drie maanden heeft de gouverneur een bittere interne strijd geleverd met zijn partijgenoot José Serra, de burgemeester van São Paulo, over wie namens de PSDB een gooi naar het Braziliaanse presidentschap mocht wagen. Nu dat gevecht in het voordeel van Alckmin is beslist, krijgt de gouverneur een groot deel van de stemmen die eerst naar de burgemeester gingen..

De stagnatie van Lula duidt erop dat hij misschien zijn electorale plafond heeft bereikt. Een duidelijke indicatie hiervoor is het antwoord op de vraag “op welke kandidaat zult u absoluut niet stemmen”. Exact één derde van de respondenten noemde de naam van de Braziliaanse president.

Het lijkt erop dat het voor Lula steeds moeilijker gaat worden om stemmen te winnen, terwijl voor Alckmin de horizon voor zijn electorale groei nog niet in zicht lijkt. Hoe het ook zij, de tijd dat Lula in zijn eentje campagne kon voeren terwijl zijn tegenstanders elkaar naar de keel vlogen, is definitief voorbij.

vrijdag, maart 17, 2006

OPPOSITIE EIST HOOFD VAN BRAZILIAANSE MINISTER VAN FINANCIËN

SÃO PAULO, 17/03/2006 – De Braziliaanse oppositiepartijen eisen het ontslag van Antonio Palocci, de minister van Financiën van de regering Lula. Palocci, de architect van het conservatieve economische beleid dat wordt gevoerd door de Braziliaanse regering, is het doelwit van ernstige verdenkingen in het almaar uitdijende corruptieschandaal in het Braziliaanse politieke bestel. Tot nu toe hadden de oppositiepartijen de minister altijd de hand boven het hoofd gehouden om, zo zeiden ze zelf, de economische stabiliteit te bewaren.

Aanleiding voor de veranderde en agressieve toon van de oppositie is de in de kiem gesmoorde getuigenis van een conciërge in één van de parlementaire enquêtecommissies die het corruptieschandaal onderzoekt. Het verhoor van Francenildo Costa was al een uur bezig toen het Braziliaans hooggerechtshof bevel gaf om de getuigenis te staken.

De conciërge was opgeroepen omdat hij de aanwezigheid van de minister kon bevestigen in het zogenaamde ‘lobbyhuis’, een villa in de hoofdstad Brasilia waar feestelijke bijeenkomsten zouden worden georganiseerd tussen de minister en vertegenwoordigers van diverse belangengroepen. Palocci ontkent ooit in het huis te zijn geweest, maar de conciërge beweert de minister verschillende malen te hebben gezien. In het uurtje dat hij kon getuigen verklaarde Francenildo dat de minister naar het huis ging om een vrouw te ontmoeten. Illegale lobbypraktijken kon hij echter niet bevestigen.

De regeringspartij Partido dos Trabalhadores (PT) beschuldigt de oppositie ervan de enquêtecommissie te gebruiken voor electorale doeleinden. De PT heeft het hooggerechtshof gevraagd om de getuigenis te verbieden omdat die het doel van de commissie overschrijdt. Het hof heeft de partij van president Luis Inácio Lula da Silva gelijk gegeven.

Op de minister van Financiën rusten echter nog een reeks andere beschuldigingen. De ernstigste is dat hij in zijn tijd als Burgemeester van de stad Riberão Preto in ruil voor licenties, maandelijks smeergeld ontving van de vuilnisverwerkingsbedrijf Leão e Leão. Of de minister zijn post kan behouden in de steeds fellere electorale strijd is maar de vraag.

woensdag, maart 15, 2006

DRUGSBENDES GEVEN WAPENS TERUG AAN BRAZILIAANS LEGER

SÃO PAULO, 15/03/2006 – Het Braziliaanse leger heeft de wapens die twee weken geleden uit een kazerne zijn gestolen terug gekregen van de lokale drugsbendes. Sinds de diefstal van tien geweren en één pistool hield het leger met meer dan 1.500 manschappen verschillende sloppenwijken in Rio de Janeiro bezet. Alle troepen hebben inmiddels de sloppenwijken verlaten, maar volgens de Braziliaanse Vice-president José Alencar kan het leger op elk moment terugkeren als de staat van Rio de Janeiro daar om vraagt.

Volgens de krant Folha de São Paulo zijn de wapens teruggegeven na onderhandelingen met de beruchte drugsfactie O Comando Vermelho. De drugsbende eiste als wederdienst dat alle troepen vertrokken uit de sloppenwijken, omdat de aanwezigheid van het leger de drugshandel verstikte. Het leger ontkent categorisch een deal te hebben gesloten met de drugshandelaren. “Het leger sluit geen akkoorden met criminelen”, aldus generaal Domingos Curado.

De rechtmatigheid van de militaire actie in de sloppenwijken is dubieus. Het leger is ingezet tegen de lokale bevolking zonder dat de noodtoestand is uitgeroepen of dat de staat van Rio de Janeiro daar expliciet om vroeg. Volgens sommige bronnen zijn er tenminste 16 doden gevallen bij de militaire operatie.

Lees ook: Leger bezet één voor één sloppenwijken Rio

dinsdag, maart 14, 2006

ALCKMIN WORDT LULA’S TEGENSTANDER IN PRESIDENTSVERKIEZINGEN

SÃO PAULO, 14/03/2006 – De PSDB, de belangrijkste Braziliaanse oppositiepartij, heeft vandaag na een impasse van meer dan drie maanden haar kandidaat naar voren geschoven voor de presidentsverkiezingen van 2006. De huidige gouverneur van São Paulo, Geraldo Alckmin, gaat het in oktober opnemen tegen de zittende president van Brazilië, Luis Inácio Lula da Silva. Daarmee heeft de gouverneur, enigszins verassend, de interne strijd binnen de PSDB gewonnen van de burgemeester van São Paulo, José Serra.

De vraag wie de presidentskandidaat zou worden voor de PSDB, spleet de partij al sinds eind december in tweeën. José Serra, de sterkste man in de peilingen, wilde zich alleen kandidaat stellen als de partij unaniem een beroep op hem zou doen om de handschoen op te nemen tegen Lula. Alleen zo kon hij zijn opgave van het burgemeestersmandaat van São Paulo legitimeren, dat nog loopt tot en met 2008. Geraldo Alckmin weigerde echter obstinaat om zijn kandidatuur op te geven en wilde het pleit via voorverkiezingen beslecht zien.

Het feit dat Lula zich steeds verder herstelde in de peilingen heeft de positie van Serra verder verzwakt. Het risico dat Serra de belangrijkste stad van Brazilië zou opgeven om uiteindelijk met lege handen achter te blijven werd daarmee te groot. De partijtop, die de eerste maanden van het jaar de burgemeester steunde, is deze week achter de kandidatuur van de gouverneur Geraldo Alckmin gaan staan. In een onmogelijke positie gemanoeuvreerd, gaf José Serra vanochtend zijn kandidatuur op.

Geraldo Alckim vertegenwoordigt de rechterkant van de PSDB. Hij wordt gezien als een bekwame bestuurder maar heeft, tot nu toe, geen coherente visie gepresenteerd over Brazilië. Vandaag liet hij weinig twijfel over welke snaar hij gaat bespelen tijdens de verkiezingscampagne: “Brazilië heeft genoeg van de corruptie”, aldus de gouverneur in een duidelijke verwijzing naar het corruptieschandaal waarin de regering Lula is verzand.

LIBANESE TERRORISME-VERDACHTE AANGEHOUDEN IN SÃO PAULO

SÃO PAULO, 14/03/2006 – De politie van de Braziliaanse miljoenenstad São Paulo heeft eergisteren de Libanese Rana Abdel Rahim Koleijat gearresteerd. Rana wordt ervan verdacht betrokken te zijn bij de dodelijke aanslag op de Libanese premier Rafik Hairiri.in 2005. De Libanese econome is tevens hoofdverdachte in één van de grootste zwendels uit de Libanese geschiedenis. Verschillende Libanese banken zouden door Rana in totaal 1,2 miljard dollar lichter zijn gemaakt. De Libanese politie denkt dat dit geld is gebruikt om de Hezbollah te financieren.

In principe had de Braziliaanse politie van Interpol alleen een opsporingsverzoek gekregen voor de Libanese. Volgens de Braziliaanse politie is Rana echter uiteindelijk gearresteerd omdat ze de politieagenten die haar zochten 200 duizend dollar aan smeergeld heeft aangeboden. “Toen onze agenten haar benaderden (…) zei ze: ‘Ik heb U$ 50 duizend, 100 duizend, 200 duizend, laat me gaan’”, aldus commissaris Nicanor Nogueira Branco. De advocaat van de Rana zegt dat het om een misverstand gaat: “mijn cliënte begreep niet wat door de agenten werd gezegd, dus kon ze hen ook geen geld aanbieden”.

De dood van Rafic Hairiri in februari 2005 stortte Libanon in een grote politieke crisis die na massale protesten leidde tot het vertrek van de Syrische troepen uit het land. Voorlopige rapporten van een onderzoekscommissie van de Verenigde Naties wijzen op Syrische betrokkenheid bij de aanslag.

maandag, maart 13, 2006

BRITSE POLITIE ONDERZOEKT JEAN CHARLES VOOR VERKRACHTING

SÃO PAULO, 13/03/2006 – Jean Charles de Menezes, de Braziliaanse elektricien die in juli 2005 is doodgeschoten in de Londense metro nadat hij verward was met een terrorist, wordt door de Britse politie verdacht van verkrachting. De verdenking is gerezen naar aanleiding van een telefoontje die is gepleegd meer dan zes maanden na de dood van de Braziliaan. Het slachtoffer van een verkrachting drie jaar geleden, zou Jean Charles de Menezes herkend hebben als de dader. De Engelse politie heeft de familie van Jean Charles om toestemming gevraagd om DNA monsters van de Braziliaan te onderzoeken.

“Dit is een opzettelijke poging om de aandacht af te leiden. Eerst beweert de politie dat hij een terrorist is en nu dit. Jean is er niet meer om zichzelf te verdedigen”, tekende de Engelse krant the independent gisteren op uit een bron in de omgeving van de familie van Jean Charles.

Los van het feit dat de Engelse politie een onschuldige man zevenmaal van dichtbij in het hoofd heeft geschoten, lopen in de zaak Jean Charles nog een hele serie andere beschuldigingen die de politie ernstig in verlegenheid brengen. Hoofdcommissaris Ian Blair zou bijvoorbeeld meteen na de dood van de Braziliaanse elektricien het publiek opzettelijk hebben misleid door te beweren dat de politie een terrorist had tegengehouden, terwijl hij al wist dat Jean Charles onschuldig was. Bovendien hebben volgens een onafhankelijk onderzoek de agenten die Jean Charles als terrorist hebben aangeduid, toen eenmaal bleek dat ze zich vergist hadden, het observatierapport vervalst.

vrijdag, maart 10, 2006

BRAZILIAANS CONGRES ZIET SCHADUWFONDSEN DOOR DE VINGERS

SÃO PAULO, 10/03/2006 – Het Braziliaans congres heeft gisteren tegen de royering van twee congresleden gestemd, die schaduwfondsen hebben gebruikt voor de financiering van hun verkiezingscampagnes. Roberto Brant van de oppositiepartij PFL en Professor Luizinho van de regeringspartij PT zijn daarmee ‘vrijgesproken’ voor hun rol in een groot corruptieschandaal die het Braziliaanse politieke bestel al bijna één jaar in zijn greep houdt.

In het schandaal wordt de regeringspartij Partido dos Trabalhadores (PT) van president Luis Inácio Lula da Silva ervan beschuldigd miljoenen te hebben doorgesluisd aan parlementariërs in ruil voor steun in het congres. Bovendien worden bijna alle politieke partijen ervan beschuldigd illegale schaduwfondsen te hebben gebruikt tijdens hun verkiezingscampagnes. Met de vrijspraken legitimeert het congres deze praktijk, die de Braziliaanse wetgeving ondubbelzinnig als een electorale misdaad aanduidt.

De congresleden maken een uiterst dubieuze scheiding tussen electorale misdaden en de parlementaire ethiek, op grond waarvan de congresleden geroyeerd mogen worden. “Schaduwfondsen zijn electorale overtredingen”, zegt het congreslid voor de oppositiepartij PSDB Jutahy Júnior, “ze kunnen bestraft worden met een boete (…) niet met het verlies van het mandaat”.

Analisten zien in de beslissing van het congres het onvermogen van de instelling om zichzelf te disciplineren. Omdat de meerderheid betrokken is bij de illegale praktijken, stemt diezelfde meerderheid tegen de bestraffing van de congresleden die door de mand zijn gevallen. “De kwestie van de tweede boekhouding staat op het spel, en iedereen is daarbij betrokken”, aldus de politicoloog Fábio Wanderley Reis.

De desillusie van de Braziliaanse bevolking in het congres is wijdverbreid. Allemaal hetzelfde, allemaal boeven, lijkt de gangbare mening te zijn. De stilzwijgende afspraak om bijna niemand te bestraffen in het lopende corruptieschandaal zal de demoralisatie van de instelling alleen maar versterken.

woensdag, maart 08, 2006

LEGER BEZET ÉÉN VOOR ÉÉN SLOPPENWIJKEN RIO

SÃO PAULO, 08/03/2006 – De sloppenwijken van Rio de Janeiro worden één voor één door troepen van het Braziliaanse leger bezet. Sinds vorige week patrouilleren meer dan 1.500 manschappen door negen verschillende favelas. Aanleiding voor de bezetting is de diefstal uit een kazerne van tien geweren en een pistool. Het leger zegt niet uit de sloppenwijken te vertrekken totdat de wapens worden gevonden en sluit niet uit dat meer sloppenwijken in de actie zullen worden betrokken.

De legale basis voor de actie is een wet die het leger het recht geeft misdaden te onderzoeken die gepleegd zijn op militaire bases. Via het zogenoemde Politioneel Militair Onderzoek (Inquérito Policial Militar, IPM) mag het leger ook buiten de kazernes zoeken naar ontvreemd materiaal. Het leger mag ook huizen doorzoeken, mits het hiervoor een huiszoekingsbevel heeft. Woordvoerders van de militairen beweren dat alleen ‘verdachte’ huizen worden doorzocht.

De bezetting van het leger heeft inmiddels al aan één bewoner het leven gekost. Een zestienjarige jongen werd in een vuurgevecht tussen lokale bendes en de militairen twee keer in de borst geraakt en overleed ter plekke. Volgens bewoners verwarden de militairen de paraplu van de jongen met een geweer. Het leger ontkent verantwoordelijk te zijn voor het dodelijke slachtoffer en legt de schuld bij de drugsbendes.

De Braziliaanse publieke opinie lijkt de actie van het leger te steunen. Lezers van de kranten O Globo en O Dia hebben via online-enquêtes massaal hun fiat uitgesproken over de militaire operatie. Één lezer zegt zelfs dat wat hem betreft de bezetting permanent moet zijn.

De sloppenwijken van Rio de Janeiro zijn, nog meer dan in andere grote steden in Brazilië, gebieden geworden waar de Brazilaanse staat de controle over is kwijtgeraakt. Door jarenlange verwaarlozing en disrespect hebben drugsbendes een steeds grotere greep gekregen op de lokale bevolking van de favelas. Voor veel Brazilianen staat daarom een bewoner van een sloppenwijk gelijk aan een crimineel.

In lijn met deze mentaliteit neemt de politie het niet zo nauw met de burgerrechten van de favelados, die gevangen lijken tussen de willekeur van de drugsbendes en het brute optreden van een vijandig politieapparaat.

dinsdag, maart 07, 2006

ONGELIJKHEID BRAZILIË DAALT

SÃO PAULO, 07/03/2006 – Een studie van de wereldbank toont aan dat de inkomensongelijkheid in Brazilië aan het dalen is. Gemeten volgens de Gini index bekleedt Brazilië in 2004 de 10de plaats van de meest ongelijke landen op de planeet. Nog steeds een zeer slechte score maar beter dan de 2de plaats die het bereikte begin jaren negentig, toen het land gebukt ging onder een periode van hyperinflatie.

De studie, getiteld The rise and fall of Brazilian inequality, laat zien dat sinds 1993 de ongelijkheid in Brazilië een ononderbroken dalende trend heeft ingezet. De belangrijkste oorzaak van deze structurele daling lijkt het onder controle brengen van de inflatie te zijn. Maar de wereldbank wijst ook op andere mogelijke verklaringen, zoals het feit dat een hogere opleiding niet meer een (veel) hoger inkomen garandeert en een grotere focus van de Braziliaanse regering op sociaal-economische programma’s voor de armere lagen van de bevolking.

De Gini index voor inkomensongelijkheid produceert voor elk land een cijfer tussen de 0 en de 1, waarbij de 0 een perfect gelijke verdeling van het inkomen tussen alle inwoners impliceert en de 1 betekent dat al het inkomen is geconcentreerd bij één persoon. Het rapportcijfer voor Brazilië in 2004 is 0,56. Namibië, het slechts scorende land in 2004, krijgt een 0,71. Nederland had in 2003 een score van 32,6, waarmee het behoorde tot de top vijf meest gelijke landen van de wereld.

De wereldkampioenen in ongelijkheid:

1) Namibië (0,71)
2) Haïti (0,68)
3) Botswana (0,63)
4) Lesoto (0,63)
5) Centraal-Afrikaanse Republiek (0,61)
6) Zuid-Afrika (0,58)
7) Bolivia (0,58)
8) Guatemala (0,58)
9) Zimbabwe (0,57)
10) BRAZILIË (0,56)

maandag, maart 06, 2006

BRAZILIAANS LEGER OMSINGELT SLOPPENWIJKEN

SÃO PAULO, 06/03/2006 – Zes sloppenwijken in Rio de Janeiro worden al drie dagen door het Braziliaanse leger omsingeld. Auto’s en personen worden bij de ingangen naar de Favela’s doorzocht door meer dan 600 manschappen in volle oorlogsuitrusting. Het leger wordt tegen de eigen bevolking ingezet zonder dat de noodtoestand is uitgeroepen of de federale regering zich überhaupt over de zaak heeft uitgesproken.

Aanleiding voor de actie van het leger is de diefstal door gemaskerde mannen van 10 geweren en één pistool in een kazerne van Rio de Janeiro. De militairen hebben orders de sloppenwijken te bezetten totdat de ontvreemde wapens worden gevonden. De collectieve straf tegen de sloppenwijkbewoners wordt gebaseerd op het feit dat de hoofdverdachte voor de diefstal een soldaat is die in de sloppenwijken woont.

Vanochtend hebben drugsbendes in een wraakactie een huisgemaakte granaat naar een blokkade geworpen. Het explosief ontplofte op enige afstand van de militairen en niemand raakte gewond.

De meeste bewoners weigeren zich uit te spreken over de situatie in hun wijk. Velen spreken echter met hun voeten en verlaten de belegerde favela’s. “Ik ga een paar dagen bij familie slapen”, aldus een bewoner.

vrijdag, maart 03, 2006

SERRA VERKLAART ZICH KOMENDE DAGEN KANDIDAAT

SÃO PAULO, 03/03/2006 – De burgemeester van São Paulo José Serra zal zich de komende dagen officieel melden als kandidaat voor de presidentsverkiezingen van Brazilië, dat staat in een vandaag verschenen artikel van de krant O Globo. Serra werd al maanden onder druk gezet om zijn kandidatuur openlijk te verklaren. De burgemeester stelde echter zolang mogelijk uit, omdat hij liever ‘gevraagd’ zou worden door de PSDB, de belangrijkste oppositiepartij, om de strijd aan te gaan tegen de zittende president Luis Inácio Lula da Silva. Daarmee zou de partij eenheid uitstralen, aldus Serra.

Die optie werd met het verstrijken van de tijd echter steeds minder waarschijnlijk omdat Serra binnen de PSDB op agressieve wijze wordt uitgedaagd door de gouverneur van São Paulo, Geraldo Alckmin. De gouverneur stelt zich al maanden op als de ‘natuurlijke’ kandidaat voor het presidentschap en zegt dat Serra zijn burgemeestersmandaat voor de stad São Paulo, dat loopt tot 2008, gewoon dient uit te zitten.

Wie de kandidaat voor de PSDB wordt in de Braziliaanse presidentsverkiezingen van 2006 is nog steeds niet beklonken en de interne strijd splijt de partij in tweeën. Maar de geïnformeerde gokker zet in op Serra. Hij heeft de voorkeur van zijn partijtop, die een beslissende stem in het proces heeft, in de peilingen is hij de enige die een kans maakt om Lula te verslaan en de gedoodverfde coalitiepartij van de PSDB, het rechtse PFL, heeft liever Serra als kandidaat dan Alckmin.

De onderlinge strijd in de PSDB heeft president Lula in de kaart gespeeld. Al maanden voert hij in zijn eentje campagne terwijl zijn tegenstanders onderling kibbelen over de kandidatuur. Enkele maanden geleden had de president een achterstand op José Serra in de peilingen voor de presidentsverkiezingen van 2006 maar inmiddels heeft Lula in alle peilingen weer een voorsprong genomen.

donderdag, maart 02, 2006

HUGO CHÁVEZ WINT CARNAVAL RIO

SÃO PAULO, 02/03/2006 – De sambaschool Vila Isabel mag zich kronen als de kampioen van het carnaval van 2006. De prestigieuze competitie tussen de sambascholen is het belangrijkste evenement van het carnaval in Rio de Janeiro. De overwinning mag voor een groot deel worden toegeschreven aan de Venezolaanse president Hugo Chávez die via de olie- en gasbedrijf PDVSA één miljoen Braziliaanse real heeft gedoneerd aan de sambaschool.

De schenking van Chávez was niet vrijblijvend. De winnende processie was een onverhulde verheerlijking van Simon Bolivar, de Zuid-Amerikaanse revolutionair die het continent wilde verenigen en waarop Hugo Chávez zich zegt te inspireren. Officieel was het thema van de Vila Isabel de ‘latijnsheid’ van de Zuid-Amerikaanse volkeren. Deze ‘latijnsheid’ werd echter onder anderen gesymboliseerd door een meer dan tien meter hoog beeld van Bolivar. Aanhangers van de school zwaaiden in het publiek met Venezolaanse vlaggen.

De sambascholen maken elk jaar een spectaculaire gang langs een speciaal hiervoor ontworpen stadion (de sambódromo) om uit te maken wie de felbegeerde trofee mee naar huis mag nemen. De scholen worden door een jury onder anderen gekeurd op muziek, choreografie, kostuums en ritme. De presentaties zijn gelardeerd met speciale effecten (en halfnaakte vrouwen).

Het gebruik van de sambascholen voor politieke propaganda is geen uitzondering, zeker niet in een verkiezingsjaar. De presentaties worden voor maanden voorbereid en kosten miljoenen. Sponsors van allerlei pluimage zijn maar al te graag bereid om geld in de scholen te steken in ruil voor invloed in de uitvoering.

woensdag, maart 01, 2006

DONATIES BANKEN AAN PT VERTIENVOUDIGEN

SÃO PAULO, 01/03/2006 – De donaties van Braziliaanse banken aan de Partido dos Trabalhadores (PT), de regeringspartij van president Luis Inácio Lula da Silva, zijn sinds 2002 met 1000% gegroeid. Tussen 2002 en 2004 zijn de overdrachten van banken aan de PT gesprongen van 520 duizend Braziliaanse real naar 5,7 miljoen.

In de burgemeester- en deelstaatverkiezingen van 2004 ontving de PT bijna twee keer zoveel aan donaties als de belangrijkste oppositiepartij PSDB. Op het eerste gezicht is dat opmerkelijk omdat de PT socialistische oorsprongen heeft en in het verleden harde krititek leverde op de Braziliaanse financiële sector. Holle retoriek, blijkt achteraf. De Braziliaanse banken beleven gouden tijden door het economische beleid van Lula, dat een hoge staatsschuld combineert met de hoogste rentes van de planeet.

De Braziliaanse politcoloog Bruno Speck geeft nog een extra verklaring voor de gulheid van de banken: “banken onderhouden relaties met de macht en niet met een ideologie”